sygnet

Sód jest jednym z pierwiastków, które dostarczamy do organizmu w sporych ilościach. Występuje powszechnie w produktach spożywczych. Choć jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania, jego spożycie często budzi u nas liczne obawy. Czy zatem powinniśmy bezwzględnie unikać sodu?

Czy sód jest zdrowy?

Sód to pierwiastek, który tak naprawdę jest niezbędny do życia. W organizmie człowieka występuje w ilości około 92-105 g. Znajduje się głównie w kościach, tkankach, płynach wewnątrzkomórkowych oraz w kwasie solnym. Sód bierze udział w utrzymaniu równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej oraz zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego.

Źródła sodu

Zastanawiasz się co ma sód? Sód kojarzy nam się przede wszystkim z solą, która w diecie większości osób jest jego głównym źródłem. Tymczasem tak naprawdę występuje on naturalnie w nieprzetworzonych produktach żywnościowych, takich jak owoce, warzywa, zboża, nabiał, jaja, mięso i ryby. Wraz z przetwarzaniem tych produktów (w wyniku dosalania) wzrasta w nich zawartość sodu.

Produkty o wysokiej zawartości sodu to m.in.:

  • przetwory mięsne (kiełbasy, salami, szynki, zwłaszcza wędzone),
  • produkty nabiałowe (w szczególności ser typu feta, parmezan, pleśniowy, topiony),
  • przetwory zbożowe (np. pumpernikiel, płatki kukurydziane),
  • wędzone ryby,
  • słone przekąski (np. paluszki, chipsy, popcorn),
  • dania typu fast food,
  • gotowe dania w proszku i mieszanki przypraw zawierające sól.

Zapotrzebowanie na sód

Zapotrzebowanie na sód u osób dorosłych wynosi 1500 mg na dobę. Ilość ta odpowiada niecałym 4 g soli. Jest to więc mniej niż jedna średniej wielkości łyżeczka. Należy mieć to na uwadze, ponieważ spożycie soli zwykle jest przekraczane nawet kilkukrotnie, a nadmiar soli prowadzi do wielu niekorzystnych zmian w organizmie człowieka.

Nadmiar sodu

Długotrwałe spożywanie dużych ilości sodu może wiązać się z występowaniem wielu groźnych zaburzeń i schorzeń, m.in.:

  • nadciśnienia tętniczego,
  • chorób serca,
  • udaru mózgu,
  • nowotworów żołądka i przełyku,
  • osteoporozy,
  • kamicy nerkowej.

Badania wykazują, że nadmiar sodu w diecie wiąże się ze zwiększoną umieralnością z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego oraz jakichkolwiek innych powodów. Jest zatem składnikiem, który w nadmiarze skraca czas naszego życia.

Nadmierna podaż sodu może także sprzyjać rozwojowi otyłości.

Jak ograniczyć sód w diecie?

Aby zmniejszyć ilość spożywanego sodu w diecie, konieczne jest unikanie dosalania posiłków. Potrawy można natomiast doprawiać aromatycznymi przyprawami, które poprawią ich smak. W tym celu można użyć takich przypraw, jak np.: tymianek, bazylia, czosnek, cebula, majeranek, estragon, imbir, zielona pietruszka, koperek. Tradycyjną sól można też zastąpić solą potasową lub magnezową.

Pamiętaj, aby ograniczając solenie zadbać o odpowiednią podaż jodu poprzez zwiększenie spożycia ryb i wód mineralnych bogatych w jod.

W redukowaniu spożycia sodu bardzo ważne jest także wyeliminowanie z diety produktów wysokoprzetworzonych, o wysokiej zawartości soli. Zamiast nich należy wybierać nieprzetworzone produkty, które posiadają niewielką ilość naturalnie występującego sodu.

Ograniczenie sodu – praktyczne porady

Oto kilka pomysłów na to, jak zmniejszyć ilość spożywanych produktów wysokosodowych:

  • wędlinę kupioną w sklepie warto wymienić na ugotowane lub upieczone mięso (np. pierś z kurczaka, schab, polędwicę),
  • zamiast płatków kukurydzianych lub musli wybieraj płatki zbożowe (np. owsiane, żytnie),
  • do sałatki lepiej wybrać ser mozzarella niż typu feta,
  • w codziennej diecie korzystniej jest spożywać mleko, twaróg, fermentowane produkty nabiałowe (kefir, jogurt, maślankę) niż sery pełnotłuste, pleśniowe i topione,
  • zamiast wędzonej ryby lepiej kupić świeżą lub mrożoną i samodzielnie przygotować ją w piekarniku, na grillu lub patelni.

Profilaktyka nadciśnienia tętniczego

Ograniczenie spożycia sodu to jeden z elementów leczenia i zapobiegania rozwojowi nadciśnienia tętniczego i innych chorób układu krążenia. Równie ważna jest redukcja masy ciała oraz regularna aktywność fizyczna. Uczestnicząc w turnusach zdrowotnych organizowanych w Ośrodkach Instytutu Zdrowia Sofra możesz poznać zasady zdrowej diety i wprowadzić do swojego życia ruch. Taka modyfikacja stylu życia poprawi stan Twojego zdrowia, kondycję oraz wygląd.